พระซุ้มกอ หรือที่รู้จักในชื่อ พระกำแพงซุ้มกอ เป็นหนึ่งในพระเครื่องยอดนิยมที่มีพุทธคุณสูงและมีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ พระซุ้มกอจัดอยู่ใน พระเครื่องชุดเบญจภาคี ซึ่งเป็นหนึ่งในพระเครื่องชุดที่มีความนิยมสูงสุดในประเทศไทย ความพิเศษของพระซุ้มกออยู่ที่ความงดงามในด้านพุทธศิลป์และพุทธคุณ โดยเฉพาะด้านเมตตามหานิยม โชคลาภ และแคล้วคลาดจากภยันตรายต่างๆ
ประวัติและที่มา
พระซุ้มกอถูกค้นพบครั้งแรกที่ จังหวัดกำแพงเพชร เมืองโบราณที่มีความรุ่งเรืองในอดีต พระเครื่องเหล่านี้สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัย ประมาณพุทธศตวรรษที่ 19-20 ซึ่งเป็นช่วงที่อาณาจักรสุโขทัยและกำแพงเพชรมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดและถือเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรสุโขทัย
เชื่อกันว่าพระซุ้มกอถูกสร้างขึ้นเพื่อใช้ในพิธีกรรมทางศาสนาและเพื่อเป็นเครื่องรางของขลังในการคุ้มครองผู้ที่บูชา พระซุ้มกอมักจะถูกบรรจุไว้ในกรุหรือเจดีย์ในวัดโบราณหลายแห่งในพื้นที่กำแพงเพชร ซึ่งทำให้พระเครื่องเหล่านี้มีอายุมากกว่าหลายร้อยปี
ลักษณะของพระซุ้มกอ
พระซุ้มกอมีลักษณะเฉพาะตัวที่แตกต่างจากพระเครื่องอื่นๆ ด้วยพุทธศิลป์แบบสุโขทัย พระประทับนั่งปางสมาธิอยู่ในซุ้มเรือนแก้ว ลักษณะคล้ายรูปใบโพธิ์ พระพักตร์กลม ดูสงบและมีความงดงามตามแบบศิลปะสุโขทัย ซึ่งสื่อถึงความอุดมสมบูรณ์และความสุขทางจิตใจ
พระซุ้มกอมีหลายพิมพ์ เช่น พิมพ์ใหญ่ พิมพ์กลาง พิมพ์เล็ก และ พิมพ์ขนมเปี๊ยะ โดยพิมพ์ใหญ่จะมีรายละเอียดมากที่สุดและเป็นที่นิยมมากในวงการพระเครื่อง ทั้งยังเป็นพระเครื่องที่หายากและมีมูลค่าสูง
พุทธคุณของพระซุ้มกอ
พระซุ้มกอได้รับการเชื่อถืออย่างมากในเรื่อง เมตตามหานิยม และ โชคลาภ ทำให้ผู้ที่บูชามักได้รับความรัก ความเมตตาจากผู้คนรอบข้าง นอกจากนี้ยังเชื่อว่ามีพุทธคุณในด้าน แคล้วคลาด ป้องกันภัย และส่งเสริมความสำเร็จในชีวิตอีกด้วย
คำกล่าวที่เกี่ยวข้องกับพระซุ้มกอที่เป็นที่รู้จักคือ “มีกูไว้ไม่จน” ซึ่งสะท้อนถึงความเชื่อที่ว่าผู้ที่ครอบครองพระซุ้มกอจะไม่ตกต่ำหรือประสบความลำบากทางด้านการเงิน ทั้งยังเชื่อว่าจะช่วยเสริมดวงชะตาและความสำเร็จให้กับผู้ที่ศรัทธา
การค้นพบและการเก็บรักษา
พระซุ้มกอส่วนใหญ่ถูกค้นพบในกรุวัดโบราณหลายแห่งในจังหวัดกำแพงเพชร เช่น กรุทุ่งเศรษฐี ซึ่งเป็นที่มาของการขนานนามว่า “พระกำแพงซุ้มกอ” และการที่พระเครื่องเหล่านี้มีอายุยาวนานและถูกเก็บรักษาไว้ในกรุโบราณ ทำให้พระซุ้มกอมีลักษณะของพระกรุ คือมีคราบกรุที่เป็นเอกลักษณ์ เช่น คราบสนิมแดง คราบดิน และรอยกร่อนจากการถูกฝังไว้ใต้ดินนานนับร้อยปี
ความนิยมในวงการพระเครื่อง
พระซุ้มกอได้รับการยกย่องในฐานะหนึ่งใน พระเครื่องชุดเบญจภาคี ซึ่งประกอบไปด้วยพระเครื่องที่มีพุทธคุณสูง 5 องค์ คือ
-พระสมเด็จ วัดระฆัง
-พระรอด ลำพูน
-พระผงสุพรรณ สุพรรณบุรี
-พระนางพญา พิษณุโลก
-พระซุ้มกอ กำแพงเพชร
ด้วยพุทธศิลป์ที่งดงามและพุทธคุณที่เลื่องลือ พระซุ้มกอจึงเป็นที่นิยมอย่างกว้างขวางในหมู่นักสะสมพระเครื่องและผู้ศรัทธา โดยพระซุ้มกอที่มีสภาพสมบูรณ์และมาจากกรุที่มีความสำคัญ เช่น กรุทุ่งเศรษฐี จะมีมูลค่าสูงมากในตลาดพระเครื่อง
พระซุ้มกอ หรือพระกำแพงซุ้มกอ เป็นพระเครื่องที่มีความสำคัญทั้งในด้านประวัติศาสตร์และพุทธศิลป์ พุทธคุณของพระซุ้มกอที่เน้นเรื่องเมตตามหานิยมและโชคลาภ ทำให้ได้รับความนิยมอย่างสูง และเป็นที่เคารพนับถืออย่างมากในวงการพระเครื่องไทย