หลวงพ่อดำเกิดที่จังหวัดสงขลา ในวัยเด็กของท่านได้รับการศึกษาเบื้องต้นจากบิดาจนสามารถอ่านออกเขียได้เมื่ออายุ 19 ปี ท่านได้บรรพชาเป็นสามเณรที่วัดนาทับ และได้ศึกษาภาษาขอมทั้งขอมไทยและขอมบาลีจนมีความเชี่ยวชาญ แต่ต่อมาท่านได้ลาสิกขาชั่วคราวเนื่องจากอาพาธและจำเป็นต้องใช้ยาที่มีส่วนผสมของสุราหลังจากหายจากอาการป่วย ท่านได้อุปสมบทอีกครั้งในวัย 22 ปี โดยได้รับฉายาว่า "นนฺทิยมาโน" หลังจากบวช ท่านได้เดินทางไปศึกษาพระปริยัติธรรมที่กรุงเทพฯ โดยเข้าจำพรรษาที่วัดบวรนิเวศวิหาร และได้รับการเปลี่ยนฉายาใหม่จากสมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรสิริวัฒน์ เป็น "นนฺทิโย" ซึ่งหมายถึง"ผู้เป็นที่ตั้งแห่งความเพลิดเพลิน" ท่านได้รับการฝากฝังให้ศึกษาพระปริยัติธรรมที่วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ แต่ท่านไม่ได้เข้าสอบสนามหลวงเพราะเน้นการศึกษาเพื่อความเข้าใจและการปฏิบัติ เมื่อท่านกลับมาปัตตานี ท่านได้ประจำอยู่ที่วัดมุจลินทวาปีวิหาร อำเภอหนองจิก และได้เปิดสอนพระปริยัติธรรมแผนกธรรมที่วัดนี้ หลวงพ่อดำเป็นพระผู้ปฏิบัติดี และ มีเมตตา ท่านมุ่งเน้นการพัฒนาทั้งงานคณะสงฆ์และการก่อสร้างสังฆเสนาสนะ แม้จะมีภาระงานมาก แต่ท่านยังคงปฏิบัติสมณกิจอย่างเคร่งครัด เช่น...

พระโคนสมอ เป็นหนึ่งในพระเครื่องสายคงกระพันชาตรีที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวางในวงการพระเครื่องไทย ด้วยความเชื่อที่ว่าพระโคนสมอมีพุทธคุณสูงทางด้านแคล้วคลาด คงกระพัน และป้องกันอันตราย จึงเป็นที่นิยมของผู้ที่ต้องการความคุ้มครองในการต่อสู้หรือป้องกันภยันตราย โดยเฉพาะในหมู่ทหารและนักรบในอดีต พระโคนสมอ พิมพ์ซุ้มเรือนแก้ว เนื้อดิน - ขอบคุณภาพประกอบจาก www.samakomphra.com ลักษณะของพระโคนสมอพระโคนสมอมีลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ โดยมักจะเป็นพระพิมพ์ขนาดเล็ก มีการปั้นด้วยดินหรือวัสดุอื่นๆ ในรูปทรงคล้ายกับสมอเรือ ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ “พระโคนสมอ” พระเครื่องนี้ส่วนมากจะเป็นพระปางสมาธิ โดยมีฐานที่คล้ายสมอเรือหรือรูปโคน ทำให้มีความโดดเด่นเฉพาะตัว พระโคนสมอมีการค้นพบครั้งแรกในบริเวณวัดพระศรีสรรเพชญ์ เมืองกรุงเก่า (อยุธยา) เชื่อกันว่าถูกสร้างขึ้นในสมัยอยุธยา เป็นพระพิมพ์ที่ใช้ในการประกอบพิธีทางศาสนาหรือมอบให้แก่ผู้ที่ออกไปรบในสงคราม พระโคนสมอจึงถือเป็นหนึ่งในพระเครื่องที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อปกป้องทหารและนักรบในยุคโบราณ พระโคนสมอ พิมพ์ห้อยพระบาท (ยอดนิยม) - ขอบคุณภาพประกอบจาก www.samakomphra.com ตำนานและความเชื่อตำนานและความเชื่อเกี่ยวกับพระโคนสมอมีหลายประการ หนึ่งในนั้นคือพระเครื่องนี้สร้างขึ้นโดยมีจุดประสงค์เพื่อใช้ในสงครามในยุคกรุงศรีอยุธยา และถูกปลุกเสกโดยพระเกจิผู้ทรงคุณวุฒิในยุคนั้น ซึ่งพระโคนสมอได้รับการเชื่อถือว่ามีพลังในการป้องกันอันตราย โดยเฉพาะในเรื่องของ คงกระพันชาตรี และความแคล้วคลาดจากอาวุธ ตามความเชื่อ พระโคนสมอเป็นพระเครื่องที่มีพุทธคุณสูงในการช่วยปกป้องผู้บูชาจากภยันตรายต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการสู้รบในสงครามหรืออุบัติเหตุในชีวิตประจำวัน ทำให้พระโคนสมอเป็นที่นิยมในหมู่นักรบและทหารในสมัยโบราณ...